Mózgowe porażenie dziecięce było znane od początków dziejów, jako pierwszy opisał ją w Grecji Hipokrates, zaś w czasach bliższych nam została nazwana chorobą Little’a od nazwiska angielskiego chirurga, który opisał mózgowe porażenie dziecięce w roku 1862. Owa jednostka chorobowa to grupa trwałych zaburzeń w obrębie rozwoju ruchu i postawy, które powodują ograniczenie czynności dziecka.
W obrębie MPD wyróżnia się różne niedowłady kończyn jak hemiplegia, paraplegia, tetraplegia.
Owym niedowładom mogą towarzyszyć postacie porażeń jak np. spastyczna, dystoniczna, atetotyczna, ataktyczna.
Czynniki ryzyka w mózgowym porażeniu dziecięcym to uraz głowy, przedterminowy poród, ciężki poród z niedotlenieniem dziecka, alkoholizm matki, genetyka, zapalenie błon płodowych i łożyska, toksoplazmoza, różyczka, po porodzie np. zespół dziecka potrząsanego, udar mózgu u dziecka, zatrucia np. metalami.
To wszystko potem może prowadzić do zaburzenia motoryki dziecka, problemy mięśniowo-szkieletowe oraz w sztywność w stawach. Mamy do czynienia z nieprawidłowym napięciem mięśni, mimowolnymi odruchami, zaburzeniami w sferze rozwoju koordynacji.
Pojawia się także zaburzenie snu, czucia i percepcji, wady wzroku oraz dyzartria, problemy z porozumiewaniem się i zachowaniem a także epilepsja.
Mózgowe porażenie dziecięce to choroba, która przekłada się na funkcjonowanie całego organizmu i w dużym stopniu ograniczają dopływ bodźców niezbędnych do prawidłowego rozwoju u pediatrycznego pacjenta we wszystkich sferach jak i w funkcjonowaniu psychicznym.
Jako główny problem uważa się jednak problemy związane z motoryką, na które rzutuje nieprawidłowe napięcie w stawach, ścięgnach i mięśniach.
Owe zaburzenia powodują również skrzywienia kręgosłupa jak skolioza, które to w jeszcze mogą upośledzać oddychanie.
Dzieci mają trwałe i niepostępujące uszkodzenie mózgu i może ono potem się nie pogłębić.
Ale przy braku leczenia u wielu specjalistów oraz fizjoterapii pediatrycznej wraz ze wzrostem dziecka może odmienić się obraz kliniczny dziecka.
Porażeniu mózgowemu towarzyszą też często ograniczenia ruchomości w stawach i mięśniach, oraz ich złe ustawienie względem siebie. Więc dlatego istotne jest w procesie rehabilitacji zwrócenie uwagi na fizjologiczne doprowadzenie zgodnie z kątowymi pomiarami w systemie S.F.T.R całego ciała Pacjenta.
Należy dążyć do fizjologicznych wartości a "walczyć" z patologicznymi zakresami. To gwarantuje sprawne poruszanie się dziecka.
Pomiar jest goniometryczny, lub u doświadczonego fizjoterapeuty.
Skrót S oznacza sagital a więc płaszczyznę strzałkową,
F – frontal czyli płaszczyznę czołową, T – transverse to płaszczyzna poprzeczna,
R – rotation to ruchy rotacyjne.
Metody leczenia mózgowego porażenia dziecięcego to specjalistyczne masaże i ćwiczenia na przykurcze w stawach i mięśniach oraz metoda NDT Bobath oraz Kabata.
Metoda Temple’a Faya, Phelpsa lub wg. Weroniki Sherborne lub Petö, metody z SI, hipoterapia, hydromasaż, nauka pływania, metoda Domana i Delacato oraz metoda Vojty.
Warto zwrócić podczas diagnozowania i fizjoterapii na naturalne zakresy w systemie S.F.T.R.
Dla Pacjentów z mózgowym porażeniem dziecięcym często niezbędne staje się dobierane indywidualnie ortezy rehabilitacyjne na nogi lub dłonie.
Istotne jest także zaopatrzenie w obuwie ortopedyczne w celu wyrównania długości kończyn, usztywnienia pięty lub korekcji koślawości oraz szpotawości w stopie. Obuwie ortopedyczne w MPD poprawia również chodzenie, a czasami niezbędny jest gorset na tułów.
Istotnym elementem życia codziennego oraz fizjoterapii chorych dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym jest sprzęt dodatkowy a więc wszelkiego rodzaju foteliki i krzesła rehabilitacyjne, które zapewniają właściwą profilaktykę postawy tak samo jak kliny, wałki, materace oraz piłki rehabilitacyjne. Ważne są także różne chodziki, kule, trójnogi a także parapodia i pionizatory, które ułatwiają wykonywanie ruchów podczas poruszania się.Należy dobrać je indywidualnie przy pomocy ortopedy lub fizjoterapeuty.
Mózgowe porażenie dziecięce to również opieka medyczna okulisty, kardiologa, psychologa, neurologa oraz logopedy i czasami dietetyka.
Fizjoterapeuta Paweł Michałowicz.
Gdańsk, Sopot, Gdynia, Pruszcz Gdański.
